کاربرد تحلیل عاملی و خوشه ای در ارزیابی فضایی- مکانی شهرستان های استان فارس

نویسندگان

طوبی امیر عضدی

حمیدرضا صارمی

سوسن عبداللهی

چکیده

مقدمه و هدف پژوهش: در مطالعات جغرافیایی شهرستان های استان فارس به دلیل تنوع پدیده های مکانی و ویژگی های متعدد آن ها (مانند: جمعیت، وسعت و ناحیه جغرافیایی) امکان مطالعه به صورت مجزا مقدور نیست و لذا اولین گام برای مطالعه پدیده های مکانیِ دارای ویژگی های متعدد، طبقه بندی آن ها در گروه های همگن است. روش تحلیل عاملی یکی از پیچیده ترین و بهترین روش ها برای تعیین مهم ترین عوامل مؤثر بر توسعه یافتگی محسوب می شود. روش پژوهش: در پژوهش حاضر روش کار ترکیبی از روش های اسنادی، تحلیلی است. در این مطالعه با استفاده از آمارنامه سال 1385 استان فارس، 43 شاخص و در 6 گروه آموزشی، صنعتی، کشاورزی، بهداشتی، فرهنگی ـ مذهبی و سیاسی ـ اداری، استخراج و در خصوص 23 شهرستان استان فارس مورد مطالعه قرار گرفتند. و در تجزیه و تحلیل، تکنیک های آماری z-score و روش های تحلیل عاملی و خوشه ای بکار گرفته شده؛ در نهایت نتایج به صورت سطح بندی شهرستان ها بر مبنای روش تحلیل خوشه ای در قالب نقشه تنظیم و ارائه گردیده است. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش 43 شاخص انتخاب شده به6 عامل تقلیل یافته اند که 5/89 درصد واریانس را در برگرفته اند. در بین 6 عامل، عوامل اجتماعی ـ اقتصادی به عنوان عامل برتر شناخته شده که 5/59 درصد واریانس را پوشش می دهد و به تنهایی تأثیرگذارترین عامل در مطالعه می باشند. سپس با استفاده از روش خوشه ای شهرستان های استان فارس از نظر سطح توسعه یافتگی، در 4 گروه همگن طبقه بندی شدند که شهرستان شیراز در گروه یکم (برخوردارترین مناطق استان فارس) و شهرستان های فراشبند، مرودشت، جهرم، بوانات، فیروز آباد، قیروکارزین، استهبان، خرم بید، ارسنجان، لامرد، زرین دشت در گروه چهارم (محروم ترین مناطق استان فارس) قرار گرفتند

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد تحلیل عاملی و خوشه‌ای در ارزیابی فضایی- مکانی شهرستان‌های استان فارس

مقدمه و هدف پژوهش: در مطالعات جغرافیایی شهرستان‌های استان فارس به دلیل تنوع پدیده‌های مکانی و ویژگی‌های متعدد آن‌ها (مانند: جمعیت، وسعت و ناحیه جغرافیایی) امکان مطالعه به صورت مجزا مقدور نیست و لذا اولین گام برای مطالعه پدیده‌های مکانیِ دارای ویژگی‌های متعدد، طبقه‌بندی آن‌ها در گروه‌های همگن است. روش تحلیل عاملی یکی از پیچیده‌ترین و بهترین روش‌ها برای تعیین مهم‌ترین عوامل مؤثر بر توسعه‌یافتگی مح...

متن کامل

تحلیل فضایی شـاخص های اشتغال با استفاده از تحلیل عاملی و تـحلیل خوشه ای (نمونه موردی شهرستان های استان اصفهان)

فزونی جمعیت جوان کشور و افزایش نرخ بیکاری نسبت به سال­های قبل از آن به وی‍ژه دهه اخیر، سبب شده است که، موضوع اشتغال یکی از چالش­های جدی و بحث­انگیز کشور باشد. بنابراین شناخت وضعیت اشتغال و بیکاری، درک نقاط قوت و ضعف و کاستی­های آن در برنامه­ریزی­های اشتغال و توسعه انسانی تأثیر بسزایی دارد. علی­رغم اینکه موضوع اشتغال و معضل بیکاری و عواقب ناشی از آن یکی از دغدغه­های موجود استان اصفهان نیز می­باش...

متن کامل

تحلیل فضایی و ارزیابی شاخص های توسعه یافتگی شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد (با استفاده از سیستم تحلیل عاملی و تکنیک خوشه ای)

درک استعدادها و توانمندیهای مناطق و برنامه ریزی برای گسترش و تقویت مزیت های نسبی بر اساس قابلیت ها موجب تعادل و توازن منطقه ای می شود.مطالعه حاضر در تلاش است تا با بهره گیری از سیستم تحلیل عاملی و روش تکنیک خوشه ای به نامتعادل بودن و شکاف موجود بین شهرستانهای استان بپردازد. در پرتو چنین مطالعاتی می توان الزامات استراتژیک توسعه بخش ها و مناطق و شهرستان های استان را تعیین و با دقت در اولویت بندی ...

متن کامل

تحلیل و سطح بندی مکانی شاخص های اشتغال درشهرستان های استان اصفهان با استفاده ازتحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای

درحال حاضر موضوع اشتغال و معضل بیکاری به عنوان یکی از مؤلفه­ های عدم توسعة کافی در کشورهای جهان سوم است. شناخت وضعیت اشتغال و بیکاری، درک نقاط قوت و ضعف و کاسـتی­ های آن در برنامه­ ریزی­ های اشتغال و توسعة انسانی تأثیر به سزایی دارد.  اقتصاد ایران نیز به دلیل عرضة فراوان نیروی کار ناشی از نرخ بالای جمعیت و عدم توانایی جذب آنها در فعالیت­ های اقتصادی کشور به شدت با مشکل بیکاری روبروست. بحث اشتغا...

متن کامل

تجزیه تحلیل مکانی فضایی مناطق جرم خیزشهری براساس روش ترکیبی تحلیل عاملی و تحلیل خوشه

زمینه و هدف: تحلیل بزهکاری یک فرایند مهم اجرایی برای شناسایی و درک عمل مجرمانه است و این فرایند شامل مراحل جمع‌آوری و تحلیل‌ داده‌های گزارش شده و اقدامات مرتبط با پیشگیری و کشف می‌باشد. این پژوهش با هدف ایجاد روش جدید برای تجزیه و تحلیل مکانی و فضایی مناطق جرم‌خیز براساس تحلیل خوشه به منظور پیشگیری و کاهش جرایم انجام شده است. روش‌شناسی: روش تحقیق توصیفی- ...

متن کامل

تجزیه تحلیل مکانی فضایی مناطق جرم خیزشهری براساس روش ترکیبی تحلیل عاملی و تحلیل خوشه

زمینه و هدف: تحلیل بزهکاری یک فرایند مهم اجرایی برای شناسایی و درک عمل مجرمانه است و این فرایند شامل مراحل جمع‌آوری و تحلیل‌ داده‌های گزارش شده و اقدامات مرتبط با پیشگیری و کشف می‌باشد. این پژوهش با هدف ایجاد روش جدید برای تجزیه و تحلیل مکانی و فضایی مناطق جرم‌خیز براساس تحلیل خوشه به منظور پیشگیری و کاهش جرایم انجام شده است. روش‌شناسی: روش تحقیق توصیفی- ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات مدیریت شهری

ISSN

دوره 3

شماره شماره 3(پیاپی 7) 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023